قیزیل قلم آذر Qizil Qelem

ائل بیلیمی نین ۹۱ و ۹۲جی ساییلاری یاییملاندی. اونون اؤزل ساییسی اولان زنگان آشیقلاری دا اونونلا برابر ۲۸۰ صفحه ده ائل بیلیمی مؤسسه سی طرفیندن چاپ اولوب یاییلدی. بو کتابین اؤن سؤزونو بیرگه اوخویالیم:    الینیزده اولان بو مجموعه، بیر دسته جمعی ایشین سونوجودور. ۱۳۹۵ ایلینده “زنجان موسیقی انجمنی” و “خمسه آدینا مدنیت ائوی”نین اورتاق فرهنگی اوتوروملاریندان عمله گلن بیر اثردیر. بو اوتوروملار هر ایکی هفته­دن بیر، زنگانین “امام خمینی (ره) فرهنگسراسی”ندا “آشیق ادبیاتی و موسیقی­سی” عنوانی آلیتیندا قورولوب و آلقیشلارلا اوز – اوزه گلدی. بو اوتوروملارین دوراندیرانلاری، آقالار: آشیق محمد نجفی، آشیق منوچها نجفی و م. کریمی اولاراق ۱۵ اوتوروم تشکیل تاپدی و بو اوتوروملاردا: آشیق ادبیاتی، تاریخی، شعر فورمالاری، شعر بزه­ک­لری، داستانلار، آشیقلارین تانیتیمی و آشیق ادبیاتی ایله ایلگیلی بیر چوخ موضوعلار بحث اولوندو. بورادا شهریمیزین آشیقلاری، یازیچیلار، شاعیرلر و بیلیم یوردلاری­نین اوستادلاری اشتراک ائتدیلر. نهایت الینیزده اولان اثری، بو اوتوروملاردان توپلانان معلوماتین بیرینجی بؤلومو اولاراق تقدیم ائدیریک.    آنجاق بو اثری توپلاماقدا تکجه بو اوتوروملارا کیفایتلنمه­ییب، بلکه آشیقلارلا اؤزل اوتوروملاریمیز دا اولدو. زنگان، خرمدره و ویستاندا هر دؤنه ۳۰ – ۴۰ آشیق و هوسکارلار بیر یئره توپلاندیق و آشیقلارین اوره­ک سؤزلرینی ائشیده­رک اونلارلا تانیشلیق قازاندیق. گؤزه­ل صحنه­لره ده شاهید اولدوق. آشیقلار آراسیندا حؤرمت، آغ ساققاللیق، فرهنگیمیزین جانلی و گوونمه­لی آنلارینی گؤردوک. هر نه قدر بیر آشیق اوستاد اولوردو، باشقالارینا آرتیقراق حؤرمت گؤسته­ریردی. سفره­لری­نین آچیقلیغی، قوناق سئوَرلیک، بؤیوک – کیچیک حؤ قیزیل قلم آذر Qizil Qelem...

   ادبیات مرثیه در آذربایجان دارای تاریخی کهن است. از دوران پیش از اسلام تحت عنوان آغیلار، اوخشامالار و بایاتیلار، مراثی فراوان تا زمان ما باقی مانده است. ادبیات مرثیه بعد از اسلام تداوم همان جریان است اما حوادث کربلا را باید بالاترین و تاثیرگذارترین مرحله در این ادبیات دانست. در ادبیات ترکی کسانی چون غازي  قاستامانلي (839ه)، يحيي بخشي 905٫ ه‍ ق)، لامعي ( ۹۳۸ه‍. ق) حاجي نورالدين افندي (۹۴۰٫ ه‍ .ق) قیزیل قلم آذر Qizil Qelem...

   در انقلاب مشروطه، عالمان نیز همراه با مردم در برابر استبداد ایستاده و جانشان را در این راه قربانی کرده­اند. یکی از عالمان انقلابی بزرگ نیز میرزا علی ثقه­ الاسلام است که لقب 73مین شهید عاشورا را به دست آورده است. ثقه­الاسلام مردی بزرگ از سلاله­ ی علم، عالم، فقیه، شاعر، نویسنده و انسانی دارای اندیشه ­های والای آزادی­خواهی و عدالت­طلبی بوده است. بعد از پیروزی مشروطه، نگهداری و حفاظت از دستاوردهای قیزیل قلم آذر Qizil Qelem...

ابراهیم قزلباش معروف به شیخ ابراهیم زنجانی. روحانی، از فعالین سیاسی دوران انقلاب مشروطه و عضو بلندپایه «جامع آدمیت» و «لژ بیداری ایران»، نماینده مجلس شورای ملی، از بنیان‌گذاران سازمان اوقاف، نویسنده و مترجم. زنجانی در ۱۰ ذیحجه ۱۲۷۲ ق. در روستای سُرخِهْ‌دیزَج سلطانیه، از توابع زنجان، به دنیا آمد. (مذاکرات مجلس) پدر زنجانی را «شیخ هادی خمسه‌ای» خوانده‌اند. (بامداد/۱، ۱۵؛ آدمیت، ۲۳۹) هادی، پدر زنجانی قیزیل قلم آذر Qizil Qelem...